อบไอน้ำสมุนไพรจีน เคล็ดลับคลายปวดที่ต้องลอง

          การอบไอน้ำสมุนไพรจีน （熏药）คลายปวด ลดตึง เป็นหนึ่งในภูมิปัญญาของคนจีนโบราณที่สืบทอดกันเป็นเวลานาน และ เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาภายนอกด้วยสมุนไพรจีน เทียบเคียงได้กับการประคบร้อนในทางแพทย์แผนปัจจุบัน นิยมใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการปวดตึงกล้ามเนื้อ อาการปวดเรื้อรัง เช่น ออฟฟิศซินโดรม ไหล่ติด เอ็นหัวไหล่อักเสบ กล้ามเนื้อเอวอักเสบ หมอนรองกระดูกทับเส้น เข่าอักเสบ เข่าเสื่อม เป็นต้น

          การอบไอน้ำสมุนไพรจีน （熏药）ของคลินิกหัวเฉียวแพทย์แผนจีน ใช้เตียงอบสมุนไพรที่มีลักษณะ จำเพาะเจาะจงต่ออาการของผู้ป่วย กล่าวคือ มีสูตรยาสมุนไพรจีนที่เหมาะกับโรค  มีเตียงอบไอน้ำสมุนไพรที่สามารถควบคุมอุณหภูมิ  และเลือกจุดหรือตำแหน่งที่ต้องการอบได้  โดยการนำสมุนไพรจีนมาต้มในหม้อจนเดือดที่อุณหภูมิ 70-80 องศา ให้เกิดไอน้ำ และให้ผู้ป่วยนอนลงเตียงที่มีช่องอบเฉพาะส่วน อบบริเวณที่มีอาการ ประมาณ 15-20 นาที หลังอบจะให้ความรู้สึกผ่อนคลาย โล่ง สบาย คลายปวด

           ทางการแพทย์แผนจีนกล่าวว่า อาการปวดต่าง ๆ มีความสัมพันธ์กับการไหลเวียนของเลือดและชี่ในร่างกายอย่างใกล้ชิด จำแนกลักษณะการปวดเป็นสองกลุ่ม คือ กลุ่มอาการแกร่ง และ กลุ่มอาการพร่อง

• ปวดในกลุ่มอาการแกร่ง มักเกิดจาก การตรากตรำทำงานหนัก ลม ความเย็น หรือความชื้น ทำให้ชี่และเลือดติดขัด ไม่โล่งจะปวด(不通则痛) ลักษณะอาการปวดจะรุนแรง กดเจ็บ เช่น อาการปวดเหมือนเข็มแทง ปวดแบบตึงแน่น ปวดบิด หรือ ปวดเฉพาะที่
• ปวดในกลุ่มอาการพร่อง มักเกิดจากชี่ เลือดหรือสารจำเป็น (จิง) พร่อง เส้นลมปราณและอวัยวะต่างๆ ร่างกายได้รับหล่อเลี้ยงของชี่และเลือดไม่เพียงพอ （不荣则痛） เป็นลักษณะการปวดที่ไม่รุนแรง ปวดเมื่อย ปวดรำคาญ ชอบให้กดหรือนวด

           การใช้สมุนไพรจีนที่ทำให้การไหลเวียนของชี่และเลือดในร่างกายดีขึ้น จะทำให้อาการปวดลดลง มักเลือกใช้สมุนไพรจีนในกลุ่มที่ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนชี่ เลือด และทะลวงเส้นลมปราณ  เช่น

• ชวนชงซฺรง（川芎）ช่วยขจัดลม กระตุ้นการไหลเวียนของชี่และเลือด ระงับอาการปวด เหมาะสำหรับ ฟกช้ำ มีอาการปวดบวม เลือดคั่ง ปวดศีรษะ แน่นหน้าอก ปวดท้อง
• หงฮวา（红花）กระตุ้นการไหลเวียนเลือด ทะลวงเส้นลมปราณ สลายเลือดคั่ง ระงับอาการปวด เหมาะสำหรับ ฟกช้ำ ปวด บวม จากภาวะเลือดคั่ง แน่นหน้าอก ประจำเดือนมาไม่ปกติ ปวดประจำเดือน
• ไห่ถงผี（海桐皮）ขับลม ความชื้น ทะลวงเส้นลมปราณ ระงับอาการปวด กำจัดแมลง แก้คัน เหมาะสำหรับ อาการปวดตามข้อ กล้ามเนื้อหดเกร็ง ปวดเอว ปวดเข่า หรือมีอาการชา ร่วมทั้งอาการคันจากผื่นผิวหนังอักเสบ
• เหวยหลิงเซียน（威灵仙）ขับลม ขับความชื้น ทะลวงเส้นลมปราณ ระงับอาการปวด สลายก้างปลา เหมาะสำหรับอาการปวดตามข้อ ปวดแขนขา ชาตามตัว กล้ามเนื้อเส้นเอ็นหดเกร็ง ข้อต่อเคลื่อนไหวได้ไม่เต็มที่ เป็นต้น
  

------------------------

บทความโดย

แพทย์จีน กรกฎ คุณโฑ (โจว เฉิง)
周承 中医师
TCM. Dr. Koraghod Khuntho (Zhou Cheng)
แผนกกระดูกและทุยหนา 骨伤推拿科 (Orthopedic and Tuina TCM Department)

อ้างอิง

1. หนังสือการฝังเข็ม รมยา เล่ม 2.กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก.กระทรวงสาธารณสุข.