Last updated: 2 ก.ค. 2567 | 12785 จำนวนผู้เข้าชม |
ชวนซฺยง (川芎) คือ ลำต้นใต้ดินแห้งของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Ligusticum chuanxiong Hort. วงศ์ Apiaceae (Umbelliferae)
ชื่ออื่น ๆ
โกฐหัวบัว (ไทย) ชวนซฺยง (จีนกลาง) ชวนเกียง (จีนแต้จิ๋ว) Szechwan Lovage Rhizome, Chuanxiong Rhizoma
ลักษณะภายนอก
ก้อนคล้ายกำปั้น ผิวสีน้ำตาลอมเหลือง หยาบและย่น มีวงนูนขึ้นตามแนวขวางจำนวนมาก เนื้อแน่น แตกหักยาก กลิ่นหอมฉุน รสขม เผ็ด หวานเล็กน้อยตามด้วยชาลิ้น
แหล่งผลิตที่สำคัญ
แหล่งผลิตที่สำคัญอยู่ที่มณฑลซื่อชวน หูเป่ย หูหนาน และเจียงซี
การเตรียมอิ่นเพี่ยน
1. ชวนซฺยงเพี่ยน : กำจัดสิ่งแปลกปลอม ล้างน้ำให้สะอาด แล้วแช่น้ำจนกระทั่งสามารถใช้ปลายเล็บจิกเข้าผิวชั้นนอกได้ นำขึ้นจากน้ำ ใส่ภาชนะปิดฝาทิ้งไว้จนเนื้อข้างในนิ่ม หั่นเป็นแผ่นหนา แล้วทำให้แห้ง
2. จิ่วชวนซฺยง : คลุกเคล้าชวนซฺยงเพี่ยนกับเหล้าเหลือง (ใช้เหล้าเหลือง 10 กิโลกรัม ต่อตัวยา 100 กิโลกรัม) นำไปผัดโดยใช้ไฟอ่อน ๆ จนกระทั่งแห้ง
ฤทธิ์ของยาตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนจีน
มีรสเผ็ด อุ่น เข้าสู่เส้นลมปราณหัวใจ เยื่อหุ้มหัวใจ และตับ
1. ชวนซฺยงเพี่ยน : มีฤทธิ์กระตุ้นการไหลเวียนของชี่และเลือด ขจัดลมระงับปวด
2. จิ่วชวนซฺยง : การผัดกับเหล้าจะนำฤทธิ์ยาขึ้นส่วนบนหรือศีรษะ เพิ่มการไหลเวียนของเลือด ระงับปวด
ฤทธิ์ของยาตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย
มีกลิ่นหอม รสมัน มีสรรพคุณแก้ลมในกองริดสีดวง และกระจายลมทั้งปวง
ขนาดและวิธีใช้ ต้มรับประทาน ครั้งละ 3-9 กรัม
* ข้อห้ามใช้ ข้อควรระวังในการใช้ *
ชวนซฺยงเป็นยาอุ่นแห้ง ต้องระวังการใช้กับผู้ที่มีภาวะอินพร่องไฟแกร่ง และห้ามใช้ในหญิงมีครรภ์ที่มีอาการตกเลือด
เอกสารนี้เป็นลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญาของคลินิกหัวเฉียวแผนแพทย์จีน
ใช้เผยแพร่เพื่อเป็นวิทยาทานความรู้แก่ประชาชน
ห้ามคัดลอกในเชิงพาณิชย์โดยไม่ได้รับอนุญาตทุกกรณี
19 ก.พ. 2567
23 เม.ย 2567
24 มี.ค. 2566