Last updated: 2 ก.ค. 2567 | 13877 จำนวนผู้เข้าชม |
การมีประจำเดือนเป็นสิ่งคู่กันสำหรับผู้หญิง ดังนั้นเมื่อประจำเดือนผิดปกติจึงส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายได้ โดยหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ประจำเดือนผิดปกติ คือ ภาวะที่มีเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก ในทางศาสตร์การแพทย์แผนจีน เรียกว่า “เปิงโล่ว”
“เปิงโล่ว” 崩漏 หรือ ภาวะที่มีเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก หมายถึง รอบประจำเดือน ระยะการมีประจำเดือนและปริมาณประจำเดือนที่ผิดปกติ โดยรอบประจำเดือนมาก่อนหรือมาช้ากว่าปกติเกิน 7 วัน ระยะการมีประจำเดือนที่น้อยกว่า 3 วัน หรือมากกว่า 7 วันและปริมาณประจำเดือนที่น้อยหรือมากกว่าปกติจนผิดสังเกตุ
โดยคำว่า “เปิง” หมายถึง ประจำเดือนมาเยอะอย่างฉับพลัน
“โล่ว” หมายถึง ประจำเดือนมากะปริดกะปรอยไม่หยุด
โดยลักษณะทั้ง 2 สามารถเกิดสลับกันได้ ซึ่งสาเหตุของการเกิดโรคมาจากพื้นฐานเดียวกัน มักพบได้ตั้งแต่วัยเริ่มมีประจำเดือนจนถึงวัยใกล้หมดประจำเดือน มีผลต่อการตั้งครรภ์และสุขภาพที่ทรุดโทรมก่อนวัยอันควร
สาเหตุของการเกิดโรค แบ่งได้ 4 ลักษณะ ดังนี้
1.ม้ามพร่อง ม้ามในทางศาสตร์แพทย์จีนมีหน้าที่ในควบคุมเลือด เมื่อม้ามพร่องทำให้ม้ามไม่สามารถควบคุมเลือดได้
2.ไตพร่อง ไตควบคุมเส้นลมปราณชง-เริ่น* ซึ่งเส้นลมปราณชง-เริ่นควบคุมการมีประจำเดือน ดังนั้นเมื่อไตพร่องจึงส่งผลให้ประจำเดือนผิดปกติ ซึ่งมักจะเกิดความผิดปกติบ่อยครั้งหรือประจำเดือนผิดปกติกินระยะเวลานาน
3.เลือดร้อน เลือดร้อนไปทำลายเส้นลมปราณชง-เริ่น* ส่งผลทำให้ประจำเดือนผิดปกติ โดยรอบประจำเดือนมักจะมาเร็วขึ้นกว่าปกติ
4.เลือดคั่ง เลือดคั่งไปอุดตันเส้นลมปราณชง-เริ่น* ส่งผลให้ประจำเดือนผิดปกติ โดยประจำเดือนจะมีสีคล้ำและมีลิ่มเลือด
ลักษณะอาการและวิธีการรักษา
1. ม้ามพร่อง
ลักษณะอาการ : ประจำเดือนมาเยอะหรือกระปริบกระปรอยไม่หยุด สีเลือดค่อนข้างจาง หน้าขาวซีด อาจมีอาการ มือเท้าเย็น ไม่อยากอาหารหรือท้องเสียร่วมด้วย
วิธีการรักษา บำรุงชี่ เพิ่มพลังให้ม้ามควบคุมเลือดประจำเดือนปกติและอาการร่วมอื่นๆ ทุเลาลง
2. ไตพร่อง
ลักษณะอาการ : ประจำเดือนมาเยอะมากหรือกระปริบกระปรอยไม่หยุดเป็นเวลานานหรือประจำเดือนมาเยอะเปลี่ยนเป็นกระปริบกระปรอยบ่อยครั้ง สีเลือดจาง อาจมีอาการปวดเมื่อยเอว ปวดหน่วงท้องน้อย ปัสสาวะบ่อย รอบดวงตาคล้ำร่วมด้วย
วิธีการรักษา : บำรุงไต เพิ่มพลังชี่ เส้นลมปราณชง-เริ่น ควบคุมเลือด ประจำเดือนปกติและอาการร่วมอื่นๆ ทุเลาลง
3.เลือดร้อน
ลักษณะอาการ รอบประจำเดือนไม่ตรง ส่วนใหญ่มักจะมาเร็วกว่าปกติ ประจำเดือนมาเยอะหรือกระปริบกระปรอยไม่หยุด สีเลือดแดงสด อาจมีอาการหน้าแดง กระหายน้ำ กระวนกระวายร่วมด้วย
วิธีการรักษา : ลดความร้อนของเลือด ปรับสมดุลอินหยาง เส้นลมปราณชง-เริ่น
ควบคุมเลือด ประจำเดือนปกติและอาการร่วมอื่นๆ ทุเลาลง
4. เลือดคั่ง
ลักษณะอาการ : รอบประจำเดือนไม่ตรง ประจำเดือนบางครั้งมาเยอะบางครั้งมาน้อย เดี๋ยวมาเดี๋ยวหยุด หรือประจำเดือนไม่มาติดต่อกันเป็นเวลานานแล้วมาเยอะอย่างกระทันหัน สีเลือดคล้ำ มีลิ่มเลือด
วิธีการรักษา : กระตุ้นให้เลือดลมไหลเวียน สลายลิ่มเลือด เส้นลมปราณชง-เริ่น
ควบคุมเลือดประจำเดือนปกติและอาการร่วมอื่นๆ ทุเลาลง
“เปิงโล่ว” หรือ ภาวะที่มีเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก มีอาการหลักที่สำคัญคือ ประจำเดือนมาเยอะอย่างฉับพลันหรือกระปริบกระปรอยไม่หยุด ซึ่งส่งกระทบผลต่อรอบเดือน ช่วงมีประจำเดือนและปริมาณประจำเดือนที่ผิดปกติ
โดยทางศาสตร์แพทย์แผนจีน จำแนกประเภทออกเป็น 4 ประเภท โดยทุกท่านสามารถประเมินด้วยตัวเองได้ว่าตัวท่านจัดอยู่ในกลุ่มใดโดยสามารถสังเกตจากลักษณะอาการและกลุ่มอาการร่วม (อ่านข้อมูลประกอบ คลิกที่นี่)
ซึ่งแต่ละสาเหตุก็มีวิธีการรักษาที่แตกต่างกันออกไปตามศาสตร์แพทย์แผนจีน
ผลการรักษานั้นขึ้นอยู่กับตัวบุคคลแต่ละบุคคล
หมายเหตุ
เส้นชง-เริ่น คือ เส้นลมปราณชงและเส้นลมปราณเยิ่น หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "ทะเลเลือด" มีหน้าที่ควบคุมเลือดและชี่ในร่างกาย รวมถึงการทำงานของระบบอวัยวะสืบพันธุ์
เส้นเริ่น ยังเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "ทะเลอิน" มีหน้าที่ควบคุมุอินในร่างกาย รวมถึงการมีประจำเดือนและการตั้งครรภ์
บทความโดย แพทย์จีน บุญยาพร พฤกษเศรษฐ
แผนกอายุรกรรมสูตินรีเวช
ปรึกษาปัญหาสุขภาพกับ "แพทย์จีน" หรือสอบถาม
ถึงข้อมูลและแนวทางการรักษาในเบื้องต้นก่อนได้ที่
เบอร์โทรศัพท์ : 02-223-1111
HOTLINE : 095-884-3518
Facebook : huachiewtcm
LINE@ : @huachiewtcm