สมดุลผิว กับ เรื่องของเว่ย์ ชี่ (卫气 , Wei Qi) ในทางการแพทย์แผนจีนและไมโครไบโอม

เว่ย์ชี่ (ชี่คุ้มกัน) ชี่ที่เดินอยู่นอกเส้นชีพจรหรือนอกหลอดเลือด ได้จากการย่อยสารอาหาร ทำหน้าที่ให้ความอบอุ่นแก่ผิวหนัง กล้ามเนื้อ ควบคุมการเปิดปิดต่อมเหงื่อ ป้องกันไม่ให้ผิวหนังถูกอิทธิพลและปัจจัยภายนอกต่างๆที่ก่อให้เกิดโรคจู่โจม ส่วนไมโครไบโอม (Microbiome) เป็นกลุ่มของจุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่บนและในร่างกายมนุษย์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพและความสมดุลของร่างกาย โดยทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและมีผลต่อผิวพรรณและความงามในทางที่ลึกซึ้ง

เว่ย์ชี่ (卫气 , Wei Qi)
ในการแพทย์แผนจีน เว่ย์ ชี่ (卫气 , Wei Qi) คือชี่คุ้มกัน ที่หมุนเวียนอยู่ในร่างกาย โดยเฉพาะที่บริเวณผิวหนังและทางเดินหายใจ ทำหน้าที่เป็นเสมือนเกราะป้องกันไม่ให้ร่างกายถูกโจมตีจากปัจจัยก่อโรคที่ไม่ดี เช่น ลม, ความชื้น , ความเย็น, ความร้อน และสิ่งแวดล้อมอื่นๆ เว่ย์ ชี่ เป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกันในมุมมองของแพทย์แผนจีน ซึ่งสัมพันธ์กับการทำงานของปอดและการไหลเวียนของเลือด

ไมโครไบโอม (Microbiome)
ไมโครไบโอมคือกลุ่มของแบคทีเรีย, ไวรัส, เชื้อรา และจุลินทรีย์ ที่อาศัยอยู่ตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น ผิวหนัง, ลำไส้, ช่องปาก ฯลฯ ซึ่งไมโครไบโอมของแต่ละคนก็มีความแตกต่างกัน  ในปัจจุบันมีนักวิทยาศาสตร์บางรายถือว่าไมโครไบโอมเป็นพันธุกรรมอีกชุดหนึ่งของมนุษย์ และไมโครไบโอมแต่ละส่วนของร่างกายมีความสำคัญในการรักษาสมดุลและสุขภาพของบริเวณนั้นๆ เช่น ไมโครไบโอมบนผิวหนังช่วยปกป้องผิวจากเชื้อโรคและช่วยรักษาความชุ่มชื้น

โดย Skin Microbiome หรือ จุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่บนผิวหนัง เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยในการรักษาสมดุลและสุขภาพของผิวพรรณ โดยจุลินทรีย์เหล่านี้ประกอบไปด้วยแบคทีเรีย, ไวรัส, และเชื้อรา ซึ่งมีบทบาทที่สำคัญหลายประการ เช่น

1. การปกป้องผิวจากเชื้อโรค : Skin Microbiome ช่วยป้องกันการติดเชื้อจากเชื้อโรคต่าง ๆ โดยการแข่งขันกับเชื้อโรคประจำถิ่นและทรัพยากรบนผิว

2. การเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน : จุลินทรีย์เหล่านี้มีส่วนช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในผิวหนัง ช่วยป้องกันการอักเสบและการติดเชื้อ

3. การรักษาสมดุลของน้ำมันบนผิว : ช่วยควบคุมการผลิตน้ำมันบนผิว ทำให้ผิวไม่มันเกินไปหรือแห้งเกินไป

ผลกระทบของการเสียสมดุลของ Skin Microbiome

การเสียสมดุลของ Skin Microbiome สามารถนำไปสู่ปัญหาผิวหลายประการ เช่น

- การเกิดสิว : การเสียสมดุลของแบคทีเรียอาจทำให้เกิดการอักเสบและสิว

- ผื่นผิวหนังอักเสบ: การเพิ่มขึ้นของแบคทีเรียที่ไม่พึงประสงค์สามารถทำให้เกิดผื่นและการอักเสบของผิว

- การแห้งหรือมันเกินไป : การเสียสมดุลสามารถทำให้ผิวแห้งเกินไปหรือมันเกินไป เนื่องจากการผลิตน้ำมันบนผิวไม่สมดุล

การรักษาสมดุลของ Skin Microbiome

การรักษาสมดุลของ Skin Microbiome สามารถทำได้โดยการใช้ผลิตภัณฑ์และการดูแลผิวที่เหมาะสม เช่น

การใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิว : เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีสารเคมีที่แรง และไม่ทำลายสมดุลของจุลินทรีย์บนผิว

การเพิ่มโปรไบโอติกส์ : ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของโปรไบโอติกส์ ซึ่งช่วยเสริมสร้างและรักษาสมดุลของ Skin Microbiome

การหลีกเลี่ยงการใช้สารทำความสะอาดที่รุนแรง : สารทำความสะอาดที่มีค่า pH ไม่สมดุลสามารถทำลายจุลินทรีย์ที่ดีบนผิว

ความสัมพันธ์ระหว่างเว่ย์ ชี่ (卫气 , Wei Qi)กับไมโครไบโอม

1. การปกป้องผิวจากปัจจัยภายนอก : เว่ย์ ชี่และไมโครไบโอมทำงานร่วมกันในการปกป้องผิวจากเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม ไมโครไบโอมช่วยรักษาสมดุลของจุลินทรีย์บนผิว ในขณะที่เว่ย์ ชี่ ช่วยป้องกันการบุกรุกของพลังงานที่ไม่ดี

2. การรักษาสมดุลของผิว : เมื่อไมโครไบโอมและเว่ย์ ชี่ทำงานได้อย่างสมดุล ผิวจะมีสุขภาพดีและมีความสามารถในการป้องกันตัวเองสูง หากไมโครไบโอมเสียสมดุลหรือเว่ย์ ชี่ อ่อนแอ ผิวหนังอาจแห้ง, อักเสบ, หรือเกิดปัญหาผิวพรรณอื่นๆ

3. การฟื้นฟูและรักษาผิว : ไมโครไบโอมช่วยในการฟื้นฟูและรักษาผิวพรรณโดยการกระตุ้นการผลิตสารที่ช่วยในการฟื้นฟูเซลล์ผิว ส่วนเว่ย์ ชี่ ช่วยในการปรับสมดุลพลังงานภายในร่างกายและส่งเสริมการหมุนเวียนของเลือด ทำให้ผิวมีความชุ่มชื้นและสดใส

การส่งเสริมสุขภาพผิวด้วยเว่ย์ ชี่ (卫气 , Wei Qi)และไมโครไบโอม

1. การรับประทานอาหารที่เหมาะสม : การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักผลไม้, อาหารที่มีเส้นใยสูง และอาหารที่มีจุลินทรีย์ที่ดี เช่น โยเกิร์ต หรืออาหารหมัก สามารถส่งเสริมสุขภาพของไมโครไบโอมในลำไส้ ซึ่งมีผลต่อสุขภาพผิวพรรณโดยรวม

2. การดูแลผิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม : ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ทำลายสมดุลของไมโครไบโอมบนผิว และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติที่ช่วยเสริมสร้างเว่ย์ ชี่ เช่น สมุนไพรจีนที่มีคุณสมบัติในการป้องกันและบำรุงผิว ตามสภาพผิวของแต่ละบุคคล

3. การออกกำลังกายและการผ่อนคลาย : การออกกำลังกายช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและส่งเสริมการทำงานของ เว่ย์ ชี่ ในขณะที่การผ่อนคลาย เช่น การนวดหรือการฝึกโยคะ ช่วยลดความเครียดและรักษาสมดุลพลังงานในร่างกาย

การดูแลผิวพรรณและความงามไม่เพียงแค่การใช้ผลิตภัณฑ์ภายนอก แต่ยังต้องคำนึงถึงสุขภาพภายในของร่างกายด้วย ไมโครไบโอมและเว่ย์ ชี่ (卫气 , Wei Qi) มีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลและสุขภาพของผิว การรักษาสมดุลทั้งสองสามารถทำได้ผ่านการรับประทานอาหารที่เหมาะสม, การใช้ผลิตภัณฑ์ที่ดีต่อไมโครไบโอม และการรักษาสมดุลพลังงานภายในร่างกาย ด้วยวิธีการเหล่านี้ ผิวพรรณจะมีสุขภาพดีและสวยงามตามธรรมชาติได้อย่างยั่งยืนค่ะ

------------------------
 
บทความโดย

แพทย์จีนจีนดายุ สาธุกิจชัย (หมอจีน จาง ลี่ เจิน)
张丽真 中医师
TCM. Dr. Dayu  Sathukijchai  (Zhang li zhen)

แผนกอายุรกรรมภายนอก 外科 (External TCM Department)