อาหารแก้อาการปวดท้องประจำเดือน

          การมีประจำเดือนถือเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นในสตรีวัยเจริญพันธุ์ ซึ่งเกิดจากการหลุดลอกของผนังมดลูกและถูกขับออกมาเป็นเลือดประจำเดือน แต่ทั้งนี้มีสตรีจำนวนไม่น้อยต้องพบเจอกับปัญหาอาการปวดท้องประจำเดือนเป็นประจำทุกๆเดือน โดยสาเหตุหลักในทางการแพทย์แผนจีนมองว่าเกิดจากการติดขัดของเลือดหรือชี่หรือเกิดจากความเย็นที่เข้ามากระทบมดลูกจนก่อให้เกิดอาการปวดท้องประจำเดือน หรือแม้แต่ร่างกายขาดการบำรุงก็ส่งผลก่อให้เกิดอาการปวดท้องประจำเดือนเช่นเดียวกัน

          โดยในบทความนี้จะนำเสนอเมนูอาหารและชาสมุนไพรสำหรับการดูแลสุขภาพเบื้องต้นในการช่วยบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน รวมถึงการเสริมบำรุงในช่วงระหว่างการมีประจำเดือนและหลังการมีประจำเดือน เพื่อสุขภาพที่แข็งแรงและปราศจากโรคของคุณผู้หญิงตามแบบฉบับการดูแลสุขภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีน

เมนูบำรุงสุขภาพสำหรับบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

น้ำขิงพุทราจีน（生姜红糖水）

ส่วนประกอบ：

ขิงสด/ขิงแก่ 5 กรัม

พุทราจีน 10 ลูก

น้ำตาลทรายแดง 30 กรัม

วิธีการทำ: นำส่วนประกอบทั้ง 3 อย่างต้มรวมกัน โดยใช้น้ำพอประมาณ  ต้มด้วยไฟแรงจนน้ำเดือดจากนั้นสลับเป็นไฟอ่อนแล้วต้มต่อประมาณ5-10 นาที  จากนั้นกรองเอากากใยออก ทานเฉพาะน้ำ

สรรพคุณ: บำรุงชี่  อบอุ่นมดลูก ช่วยขับไล่ความเย็น  บรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

          ในทางแพทย์จีนมองว่าขิงสด มีฤทธิ์เผ็ดร้อนช่วยเสริมความอบอุ่นขับไล่ความเย็นและความชื้นของกระเพาะและม้าม  สำหรับคนที่มักขี้หนาว มือเท้าเย็นจะแนะนำทานเป็นขิงแก่ เพื่อเสริมความอบอุ่นร่างกาย ช่วยการไหลเวียนของเลือดและขับไล่ความเย็นได้ดียิ่งขึ้น ส่วนพุทราจีนมีสรรพคุณช่วยเรื่องการบำรุงเลือดและชี่ และมีน้ำตาลทรายแดงซึ่งมีฤทธิ์หวานช่วยเสริมเรื่องการบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

น้ำซานจากุ้ยจือ （山楂桂枝红糖饮）

ส่วนประกอบ：

ซานจา（山楂）15 กรัม

กุ้ยจือ（桂枝）10 กรัม   

น้ำตาลทรายแดง 30 กรัม

วิธีการทำ: นำซานจาแกะเมล็ดออกและกุ้ยจือมาต้มด้วยน้ำพอประมาณ ใช้ไฟกลางต้มประมาณ 20 นาที หลังจากนั้นนำกากซานจาและกุ้ยจือออก เติมน้ำตาลทรายแดงลงไปต้มต่อประมาณ 5 นาที

สรรพคุณ: ช่วยอบอุ่นและทะลวงเส้นลมปราณ เพิ่มการไหลเวียนเลือด บรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

          ในทางแพทย์จีนมองว่าซานจา มีรสเปรี้ยวและหวาน ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือด ส่วนกุ้ยจือ มีฤทธิ์ร้อน ช่วยอบอุ่นและทะลวงเส้นลมปราณ อีกทั้งมีฤทธิ์หวานจากน้ำตาลทรายแดงช่วยบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

เมนูบำรุงสุขภาพช่วงระหว่างการมีประจำเดือน

โจ๊กถั่วแดงข้าวไรเบอร์รี่ （红豆紫米粥）

ส่วนประกอบ：

ข้าวไรเบอร์รี่ 50 กรัม  

ถั่วแดง 30 กรัม   

พุทราจีน 10 กรัม  

น้ำตาลทรายแดง 20  กรัม

วิธีการทำ: นำข้าวไรเบอร์รี่และถั่วแดงแยกกันแช่น้ำประมาณ8ชั่วโมงหลังจากนั้นเทน้ำออกและนำมาต้มด้วยกันด้วยน้ำพอประมาณเป็นเวลา20-30 นาทีจนข้าวและถั่วแดงนิ่มลง ต่อด้วยการใส่พุทราจีนและน้ำตาลทรายแดงลงไปแล้วต้มต่อประมาณ 10 นาที

สรรพคุณ: ช่วยเรื่องการบำรุงเลือดและชี่ บรรเทาอาการปวด

          ในทางแพทย์จีนมองว่าข้าวไรเบอร์รี่ ถั่วแดงและพุทราจีน มีสรรพคุณช่วยเรื่องการบำรุงเลือดและชี่อีกทั้งช่วยบำรุงม้าม ซึ่งเหมาะสำหรับบำรุงร่างกายในช่วงที่มีประจำเดือน ส่วนน้ำตาลทรายแดงช่วยเสริมการบำรุงเลือดและชี่ รวมทั้งช่วยบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน

ชาดอกกุหลาบ （玫瑰花茶）

ส่วนประกอบ：ดอกกุหลาบแห้ง 5 กรัม 

วิธีการทำ: นำดอกกุหลาบแห้งมาแช่ในน้ำร้อนประมาณ  15 นาทีแล้วค่อยดื่มทาน

สรรพคุณ: ช่วยระบายชี่ บำรุงเลือด  กระตุ้นการไหลเวียนเลือด

ในทางแพทย์จีนมองว่าช่วงมีประจำเดือนเป็นช่วงที่ผู้หญิงมักจะมี อารมฌ์หงุดหงิดง่าย เนื่องจากชี่ตับติดขัด ซึ่งดอกกุหลาบมีสรรพคุณในการช่วยระบายชี่ตับ รวมถึงช่วยบำรุงเลือด กระตุ้นการไหลเวียนเลือด จึงเหมาะเป็นชาสมุนไพรสำหรับทานช่วงระหว่างการมีประจำเดือน

เมนูบำรุงสุขภาพช่วงหลังการมีประจำเดือน

ชาตั่งเซินพุทราจีนเก๋ากี้（党参红枣枸杞子茶）

ส่วนประกอบ：

ตั่งเซิน（党参） 10  กรัม

พุทราจีน  5  กรัม   

เก๋ากี้（枸杞子） 10  กรัม

วิธีการทำ: นำตั่งเซิน  พุทราจีนและเก๋ากี้มาแช่ในน้ำร้อนประมาณ  15 นาทีแล้วค่อยดื่มทาน

สรรพคุณ: ช่วยเรื่องการบำรุงชี่  เสริมสร้างเลือด รวมถึงบำรุงไต

ในทางแพทย์จีนมองว่าไตควบคุมการมีประจำเดือนของผู้หญิง โดยหลังจากการมีประจำเดือน ร่างกายจะค่อยๆสร้างเลือดขึ้นมาใหม่  ซึ่งตั่งเซินและพุทราจีน มีสรรพคุณช่วยบำรุงชี่  เสริมสร้างเลือด  ส่วนเก๋ากี้ ช่วยบำรุงไตอินรวมถึงบำรุงเรื่องของสายตา

ซุปเออเจียวไก่ดำ （阿胶乌鸡汤）

ส่วนประกอบ：

แผ่นเออจียว（阿胶片）18  กรัม    

ไก่ดำ ½ ตัว   

เนื้อหมู 250 กรัม

พุทราจีน  10  กรัม    

เมล็ดลำไยแห้ง  10 กรัม  

 ขิง 3  แผ่น

เกลือ 1 ช้อนชา

วิธีการทำ: นำไก่ดำและเนื้อหมูที่ล้างสะอาดแล้วมาสับเป็นชิ้นเล็กๆ จากนั้นต้มด้วยน้ำร้อนจนพอสุกแล้วนำเนื้อขึ้นมาพัก  จากนั้นนำแผ่นเออเจียวที่เตรียมไว้มาทุบให้แตกเป็นชิ้นเล็กๆ เสร็จแล้วนำส่วนประกอบทั้งหมดที่เตรียมไว้（ยกเว้นเกลือ）มาใส่ในหม้อตุ๋น โดยใส่น้ำพอประมาณ หลังจากนั้นตุ๋นซุปด้วยไฟอ่อนเป็นเวลา 2 ชั่วโมง เมื่อตุ๋นเสร็จจึงจะเติมเกลือเข้าไปผสมให้เข้ากัน

สรรพคุณ: ช่วยเรื่องการบำรุงเลือด อบอุ่นร่างกาย  ขับไล่ความเย็น

ในทางแพทย์จีนเออจียว ไก่ดำและลำไยแห้ง มีฤทธิ์อุ่น สรรพคุณเน้นเรื่องการบำรุงเลือด อบอุ่นร่างกาย  พุทราจีนมีสรรพคุณช่วยบำรุงชี่  เสริมสร้างเลือด ส่วนขิงช่วยเสริมความอบอุ่นร่างกายขับไล่ความเย็น  ดังนั้นซุปเออเจียวไก่ดำจึงเหมาะสำหรับการบำรุงเลือดหลังช่วงหมดประจำเดือน และเหมาะสำหรับผู้หญิงที่มีอาการขี้หนาวอยู่เป็นประจำ

ข้อมูลโดย

พจ.บุญยาพร พฤกษเศรษฐ (หยาง ลี่ จิง) คลินิกอายุรกรรมนรีเวช

杨丽晶 中医师

TCM. Dr. Yang Li Jing