อาการของคุณแม่หลังคลอด

อาการหลังคลอดที่คุณแม่พบได้บ่อยคือ อาการซึมเศร้า ท้องผูก น้ำนมน้อย น้ำคร่ำไหลไม่หยุด เป็นต้น

อาการซึมเศร้าหลังคลอดบุตร ทางแพทย์จีนมองว่าเกิดจาก

1. เลือดในหัวใจและตับพร่อง 
ปกติผู้ป่วยมีอาการซึมเศร้าหรืออินกับเลือดพร่องอยู่แล้ว และในขณะที่คลอดหลังคลอดเสียเลือดมาก เลือดในตับไม่พอ ตับจึงเสียสมดุล หรือหลังคลอดคุณแม่มีอาการหดหู่ คิดมาก กังวลมากเกินไป เลือดในหัวใจไม่พอ ทำให้เกิดอาการซึมเศร้า วิตกกังวล

2. เลือดติดขัดหรือคั่งค้างในเส้นสมปราณ 
ปกติผู้ป่วยเป็นคนอารมณ์ร้อน หงุดหงิดง่าย ตับชี่หมุนเวียนไม่ดี หลังคลอดเลือดพร่อง เลือดติดขัดข้างใน ชี่กับเลือดติดขัดหมุนเวียนไม่สะดวก ชี่ของหัวใจเดินไม่สะดวก เลือดหมุนเวียนไม่ดี ทำให้เกิดอาการซึมเศร้า วิตกกังวล

อาการท้องผูกหลังคลอดบุตร ทางแพทย์จีนมองว่าเกิดจาก

1. เลือดกับสารน้ำพร่อง 
ปกติผู้ป่วยยินกับเลือดพร่อง ในขณะคลอดยังเสียเลือดและเหงื่อเยอะ ทำให้ไปทำลายสารน้ำ ไม่สามารถไปหล่อเลี้ยงลำไส้ได้ เหมือนไม่มีน้ำเรือไม่สามารถพายได้ อุจจาระไม่สามารถขับออกไปได้เช่นเดียวกัน 

2. ยินพร่องไฟแกร่ง 
ปกติผู้ป่วยอินพร่อง อินพร่องมากๆทำให้เกิดไฟ ไฟทำลายอินและสารน้ำ สารน้ำก็จะพร่องขึ้นไปอีก และทำให้อุจจาระแข็งติดอยู่ที่ลำไส้ ไม่สามารถขับออกไปได้

3. ชี่พร่อง
คุณแม่ปกติร่างกายชี่พร่อง ในขณะคลอดเสียเลือดเยอะ ทำให้ทำลายชี่ด้วย ชี่พร่อง ลำไส้จึงไม่มีแรงขับเคลื่อนอุจจาระ

อาการน้ำนมน้อยหลังคลอดบุตร ทางแพทย์จีนมองว่าเกิดจาก  

1. ชี่กับเลือดพร่อง
ปกติผู้ป่วยชี่และเลือดพร่อง หรือ ม้ามกับกระเพาะอาหารอ่อนแอ ในขณะคลอดเสียเลือดแล้วทำลายชี่ไปด้วย ทำให้เลือดกับชี่พร่อง ไม่สามารถสร้างน้ำนมได้ ทำให้ไม่มีน้ำนม  


2.ชี่ตับติดขัด หลังคลอดอารมณ์ไม่คงที่ ชี่ตับหมุนเวียนไม่ดี ชี่หมุนเวียนไม่ดี ท่อน้ำนมติดขัด ทำให้น้ำนมไหลยากหรืออาจจะไม่มีน้ำนม


อาการน้ำคร่ำไหลไม่หยุด ทางแพทย์จีนมองว่าเกิดจาก  

1.ชี่พร่อง 
ปกติผู้ป่วยร่างกายอ่อนแอ หรือ ตอนที่ตั้งครรภ์ได้รับการบำรุงไม่เพียงพอ หรือ ในขณะที่คลอดเสียเลือดมากทำให้ทำลายชี่ หรือหลังคลอดพักผ่อนไม่เพียงพอจึงกระทบม้าม ชี่พร่องไม่สามารถดูดซึมเลือด ชงเริ่นเสียการเก็บกัก ทำให้น้ำคร่ำไหลไม่หยุด


2.เลือดร้อน 
ผู้ป่วยปกติอินพร่อง ในขณะที่คลอดเสียเลือดทำให้ทำลายสารน้ำ อินและสารน้ำพร่องทำให้เกิดไฟ หรือเกิดจากผู้ป่วยอารมณ์แปรปรวน ร่างกายจึงเกิดไฟ หรือร่างกายเป็นหยางแกร่ง หลังคลอดบำรุงเยอะหรือให้ความร้อนมากเกินไป หรือ หลังคลอดผู้ป่วยมีเพศสัมพันธ์แบบไม่สะอาด ทำให้เกิดการติดเชื้อ


ความร้อนทำลายชงเริ่น กระทบการหมุนเวียนเลือด ทำให้น้ำคร่ำไหลไม่หยุด 

3. เลือดติดขัดหรือคั่งค้าง
สาเหตุคือในขณะที่คลอดร่างกายผู้ป่วยกระทบความเย็น ความเย็นไปกระทบเลือดให้ติดขัด หรือก่อนตั้งครรภ์มีก้อนเนื้องอก ทำให้ชงเริ่นติดขัด ไม่สามารถสร้างเลือดใหม่มาทดแทนเลือดเก่าได้ ทำให้น้ำคร่ำไหลไม่หยุด


แพทย์จีนอาจารี กุลนววิธ 
แผนกอายุรกรรมนรีเวช-บุรุษเวช
คลินิกหัวเฉียวแพทย์แผนจีน (สาขาโคราช)