เข้าใจการรักษาโรคกระดูกคอเสื่อม ด้วยการนวดทุยหนากับแพทย์แผนจีน

เข้าใจการรักษาโรคกระดูกคอเสื่อม ด้วยการนวดทุยหนากับแพทย์แผนจีน

สวัสดีครับ วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจกันว่าแพทย์จีนใช้วิธีการนวดทุยหนาในการรักษาโรคกระดูกคอเสื่อมได้อย่างไร หัตถการนวดทุยหนาแต่ละท่าที่ใช้กับคนไข้สามารถช่วยฟื้นฟูหรือรักษาอาการอะไรในโรคนี้ได้บ้าง เราจะได้เจาะลึก ทำความเข้าใจกับกระบวนการรักษากันครับ แต่ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับโรคนี้กันก่อน 

 โรคกระดูกคอเสื่อม (cervical spondylosis) เกิดจากความเสื่อมสภาพของหมอนรองกระดูกและข้อต่อบริเวณกระดูกสันหลังส่วนคอ เป็นโรคที่พบบ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคกระดูกคอเสื่อมนอกจากอายุที่เพิ่มมากขึ้นแล้ว ปัจจุบันยังมีสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดโรคได้ เช่น การก้มเล่นสมาร์ทโฟน หรือการนั่งทำงานเป็นระยะเวลานานร่วมกับการใช้ท่าทางไม่เหมาะสมตามหลัก การยศาสตร์(Ergonomics) ทำให้มีการใช้งานของกล้ามเนื้อมัดเดิมซ้ำๆ โดยในขณะเล่น สมาร์ทโฟนหรือนั่งทำงาน มักอยู่ในท่าก้มศีรษะและยื่นไปทางด้านหน้าเป็นเวลานาน ด้วยน้ำหนักของกะโหลกศีรษะจะมีน้ำหนักมากระทำต่อกระดูกสันหลังส่วนคอเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในองศาที่ต่างกัน ทำให้กระดูกสันหลัง ระดับอกและคอมีการโค้งงอ ผิดรูป ยิ่งก้มหน้ามาก แรงที่มากระทำต่อกระดูกก็จะมากขึ้นด้วย

สาเหตุเหล่านี้ทำให้หมอนรองกระดูกและข้อต่อกระดูกคอค่อย ๆ เสื่อมลง ส่งผลให้เกิดการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ อาการปวดตื้อ ๆ ลึก ๆ ที่บริเวณ คอ บ่า ไหล่ สะบัก และอาจจะมีการปวดร้าวลงไปถึงแขน มือ และปลายนิ้วมือ เนื่องจากความเสื่อมของหมอนรองกระดูกที่เพิ่มมากขึ้นทำให้เกิดปุ่มกระดูกงอกยื่นเข้าไปในช่องไขสันหลังไปกดทับเส้นประสาท หลอดเลือดเลี้ยงสมอง หรือไขสันหลัง





สรุปได้ว่า โรคกระดูกคอเสื่อม เกิดจากความเสื่อมสภาพของหมอนรองกระดูกและข้อต่อบริเวณกระดูกสันหลังส่วนคอ เป็นโรคที่พบบ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ อีกทั้งยังมีสาเหตุมาจากการใช้งานหรือการทำงานในยุคปัจจุบัน ทำให้มีอาการปวดคอร้าวลงแขน อาจจะมี ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ แขนหรือปลายนิ้วชา และเนื่องจากเป็นความผิดปกติที่กระดูกและข้อต่อ จึงยังไม่มีการรักษาใดที่สามารถรักษาให้หายขาด แพทย์แผนจีนจึงเข้ามามีบทบาทในการบรรเทาอาการของโรค เพื่อส่งเสริมให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น 


วิธีรักษาโรคกระดูกคอเสื่อมด้วยศาสตร์แพทย์แผนจีนช่วยอะไรได้บ้าง

การนวดทุยหนา
ช่วยลดความตึงเกร็งของกล้ามเนื้อ
บรรเทาอาการปวดคอ บ่า ไหล่
เพิ่มองศาการเคลื่อนไหวของคอทุกทิศทาง
ลดอาการเวียนศีรษะและปวดศีรษะ
ทำให้กล้ามเนื้อมีความทนทานและแข็งแรงมากขึ้น

ตามหลักการนวดทุยหนาในทางแพทย์แผนจีน จะเน้นขับเคลื่อนชี่ และเลือด ให้ไหลเวียนคล่องโดยหลักการพิจารณาจากเส้นลมปราณที่เกี่ยวข้องทั้งจากตำแหน่งที่ปวด สาเหตุและกลไกที่ทำให้ปวด จากนั้นจึงจำแนกตามกลุ่มอาการและวางแผนการรักษาโดยการใช้ทฤษฎีแพทย์แผนจีน เช่นทฤษฎีเส้นลมปราณ ทฤษฎีอิน-หยาง และทฤษฎีปัญจธาตุตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน จะเน้นปรับสมดุลร่างกาย ไม่ใช้ยาเคมีในการรักษา จึงมีความปลอดภัยสูง และไม่พบผลข้างเคียงที่ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายทั้งในระยะสั้นและระยะยาว แต่อาจพบ อาการกล้ามเนื้ออักเสบจากการนวดทุยหนาได้เล็กน้อย หรืออาการอ่อนเพลียหลังทำการรักษาได้ในผู้ป่วยบางราย อาการเหล่านี้จะหายเป็นปกติภายใน 1-2 สัปดาห์ ระยะเวลาช้าเร็วขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล


ท่าบริหารเพื่อบรรเทาอาการโรคกระดูกคอเสื่อม

ท่ามือประสานบำรุงกระดูกต้นคอ（导引：抱枕对抗）

ศีรษะตั้งตรงประสานมือทั้งสองข้างไว้ที่ด้านหลังคอ 
มือออกแรงกดไปที่ศีรษะ และศีรษะออกแรงกดไปที่มือ เพื่อต้านกันเป็นเวลา 1-7 วินาที พักผ่อนคลายสองสามวินาทีแล้วออกแรงอีกครั้ง ทำซ้ำหลายๆครั้ง 
1วัน ทำทุกๆ 2-3 ชั่วโมง แต่ละครั้งทำ 3-5 ครั้ง

เอกสารอ้างอิง

วารสารวิชาการสาธารณสุข 2565 ปีที่ 31 ฉบับที่ 5
https://www.huachiewtcm.com/content/8658 /โรคกระดูกคอเสื่อม-cervical-spondylosis
中医推拿治疗脊柱病 – 上海中医药大学 

________________________________________________________________________________________

บทความโดย
พจ.กฤษฎากรณ์ ศรีสาคร (หมอจีน หลี่ หยุน เฟิง)
李雲峰 中医师
TCM. Dr. Kritsadakorn Srisakorn